Nguyên liệu đầu vào phục vụ cho sản xuất không ổn định, thị trường đầu ra một số ngành hàng không ổn định, giá xuất khẩu một số mặt hàng có xu hướng giảm, chi phí vận tải, tiền công tăng, sản phẩm sản xuất chủ yếu là các sản phẩm thô, đa phần các doanh nghiệp trong tỉnh là doanh nghiệp vừa và nhỏ nên năng lực tài chính có hạn, trình độ đội ngũ làm công tác thị trường và tay nghề người lao động ít được các doanh nghiệp quan tâm đào tạo, nâng cao trình độ. Tuy nhiên, được sự quan tâm và chỉ đạo đúng đắn của Bộ Công thương, UBND tỉnh, các doanh nghiệp quyết tâm, chủ động, sáng tạo và duy trì được các thị trường truyền thống nên hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn đạt kết quả tốt và vượt so với kế hoạch đề ra, đóng góp đáng kể vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Kim ngạch xuất khẩu năm 2013 ước đạt 51.360,8 nghìn USD đạt 114,14% kế hoạch năm, tăng 10,99% so với cùng kỳ năm 2012. Một số mặt hàng xuất khẩu tăng khá so với năm 2012 là Đá CaCO3 bột + hạt, đá xẻ, đá Block, tinh bột sắn, giấy vàng mã. Cụ thể: Sản phẩm đá CaCO3 (hạt + bột): 255.295 tấn, bằng 102,1% kế hoạch, tăng 12,5% so với cùng kỳ năm 2012; Đá xẻ: 208.649 m2, bằng 122,7% kế hoạch, tăng 39,3% so với cùng kỳ năm 2012; Đá block: 6.302 m3, bằng 252,1% kế hoạch, tăng 56,9% so với cùng kỳ năm 2012; Tinh bột sắn: 23.804 tấn, bằng 164,2% kế hoạch, tăng 15,9% so với cùng kỳ năm 2012;
Tuy nhiên, nhiều mặt hàng vốn là thế mạnh của tỉnh lại có xu hướng tiếp tục giảm như: Chè, sản phẩm may mặc, sứ điện, tinh dầu quế, sản phẩm măng bát độ… Tinh dầu quế đạt 75,5 tấn, bằng 58,1% kế hoạch, giảm 49,7% so với cùng kỳ năm 2012; Sản phẩm măng bát độ: 1629,6 tấn, bằng 163,0% kế hoạch nhưng giảm 17,5% so với cùng kỳ năm 2012, Sản phẩm chè chế biến: 414,4 tấn, bằng 20,7% kế hoạch, giảm 57,3% so với cùng kỳ năm 2012.
Một số doanh nghiệp có kim ngạch xuất khẩu tăng khá: Công ty TNHH đá Cẩm thạnh RK Việt Nam ước đạt 15.476,5 nghìn USD, bằng 123,8% kế hoạch, tăng 35,1% so với cùng kỳ năm 2012; Công ty TNHH Việt Dũng ước đạt 1.759,2 nghìn USD, bằng 234,6% kế hoạch, tăng 135,3% so với cùng kỳ năm 2012; Công ty liên doanh cacbonnat YBB ước đạt 8.244,4 nghìn USD, bằng 117,8% kế hoạch, tăng 25% so với cùng kỳ năm 2012; Công ty TNHH TM&ĐT Yên Bình ước đạt 6.742,3 nghìn USD, bằng 192,6% kế hoạch, tăng 24,3% so với cùng kỳ năm 2012; Công ty CP lâm nông sản thực phẩm Yên Bái ước đạt 5.512 nghìn USD, bằng 122,5% kế hoạch, tăng 12,5% so với cùng kỳ năm 2012.
Thị trường xuất khẩu hàng hoá của Yên Bái chủ yếu vẫn là các thị trường truyền thống ở Châu Á. Thị trường Ấn Độ chiếm tỷ trọng lớn nhất với khoảng 24% tổng giá trị, các mặt hàng xuất khẩu chính gồm đá block, đá CaCO3, quế vỏ; các thị trường Nhật Bản, Trung Quốc cũng là những thị trường xuất khẩu chính của tỉnh với các mặt hàng đá CaCO3, đũa gỗ, ván ghép thanh, tinh bột sắn, chè, tinh dầu quế; thị trường Đài Loan là các mặt hàng giấy vàng mã, chè, đũa gỗ; thị trường các nước Châu Á khác là các mặt hàng đá Caco3, quế, sứ điện, ván gỗ ép; thị trường LB Nga là các sản phẩm chè... Cơ cấu thị trường trong giai đoạn vừa qua là phù hợp với thực tiễn năng lực tổ chức xuất khẩu của các doanh nghiệp và chất lượng sản phẩm của địa phương vì thị trường châu Á được đánh giá tương đối "dễ tiếp cận" hơn so với thị trường Châu Âu và Châu Mỹ.
Kim ngạch nhập khẩu tháng 12 ước đạt 573,5 nghìn USD, lũy kế 12 tháng ước đạt 22.407 nghìn USD, bằng 171,8% kế hoạch, tăng 71,84% so với cùng kì năm 2012, kim ngạch nhập khẩu tăng trưởng mạnh so với cùng kỳ là do doanh nghiệp trong tỉnh nhập khẩu mặt hàng phân bón là chủ yếu và một phần nguyên liệu, máy móc thiết bị phụ tùng phục vụ sản xuất.
Sang năm 2014, nền kinh tế vẫn được nhận định là tiếp tục gặp rất nhiều khó khăn, nhưng các cấp, các ngành trong tỉnh quyết tâm chung tay tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, tạo điều kiện để doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã, hộ sản xuất tiếp cận vốn tín dụng có hiệu quả. Tăng cường giúp đỡ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp, tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 13/NQ-CP ngày 10/5/2012 của Chính Phủ và Chỉ thị số 09/CT-BCT ngày 25/5/2012 về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tập trung việc hỗ trợ thị trường tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất kinh doanh gắn với kế hoạch tìm kiếm thị trường, xúc tiến thương mại hàng năm, liên hệ đón tiếp 02 đoàn doanh nghiệp nước ngoài đến thăm, làm việc với các doanh nghiệp xuất khẩu trong tỉnh, tổ chức 02 đoàn khảo sát thị trường, xúc tiến thương mại ở nước ngoài, 03 cuộc đưa doanh nghiệp tham gia hội chợ triển lãm tại Trung Quốc và các nước trong khu vực. Nâng cao chất lượng sản phẩm đi đôi với chú trọng xây dựng thương hiệu doanh nghiệp, nhãn hiệu sản phẩm (chè, quế, sứ Yên Bái, bột CaCO3 xuất khẩu). Hỗ trợ, tư vấn cho doanh nghiệp trong tỉnh về thủ tục đăng ký bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa, sản phẩm và thiết kế bao bì sản phẩm. Xây dựng ấn phẩm, tài liệu, bản tin truyền hình hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu các sản phẩm thế mạnh của tỉnh. Khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia hoạt động trên sàn giao dịch thương mại điện tử của tỉnh. Phấn đấu năm 2014 xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng, vượt chỉ tiêu kế hoạch 49 triệu USD.
Nguồn: Phòng QLTM - Sở Công Thương